W ostatnim czasie liczba cyberataków znacznie wzrosła – jest to po części wynik pandemii COVID-19 i lockdown’u, który sprawił, że cyberprzestępcy mają duże pole manewru. Szczególnie często celem cyberprzestępców są komputery firmowe – aż 64% polskich firm padło ich ofiarą w roku 2020. Jednak każdy użytkownik komputera narażony jest na takie sytuacje, a w ich wyniku bardzo często traci dostęp do wszystkich swoich danych zapisanych na dysku urządzania. Dlatego ważne jest tutaj zdobycie wiedzy i wdrożenie pewnych zasad, która pozwolą nam na maksymalne zabezpieczenie naszego sprzętu. Dziś przedstawiamy cenne wskazówki, które uchronią Twój komputer przed złośliwym oprogramowaniem.

Cyberataki – plaga ostatnich miesięcy

Bardzo niepokojące jest to, że cyberprzestępcy ostatnio skupili się na kradzieży tożsamości. Największe zdziwienie może wywołać fakt, że ofiarami cyberataków padają w dużej mierze również placówki medyczne. Są one po prostu łatwym łupem dla hakerów, ponieważ tych instytucji nie stać na profesjonalne zabezpieczenie danych. Dane medyczne to łakomy kąsek dla cyberprzestępców, a wykradzione informacje z łatwością mogą posłużyć do zaciągnięcia kredytu na osobę, która nawet nie ma o tym pojęcia. Warto dodać, że inne, bogate instytucje również padają ofiarami takich ataków – mimo tego, że wykupiły najlepsze zabezpieczenia.

Niestety osoby prywatne również są narażone na ataki hakerskie. Pewnym pocieszeniem jest to, że zdarzają się one rzadziej niż w przypadku firm. To jednak nie zwalnia nas z obowiązku zachowania czujności oraz wszelkich środków ostrożności. Chwila naszej nieuwagi czy nieodpowiednie postępowanie mogą nas srogo kosztować – w efekcie możemy nawet utracić pieniądze z konta bankowego. Szczególnie popularną formą ataków jest w ostatnim czasie tzw. ransomware. Jest on szczególnie niebezpieczny, a odzyskanie dostępu do swoich danych będzie w takim przypadku zadaniem karkołomnym, a często nawet niemożliwym.

Ransomware – co to jest?

Ransomware to rodzaj złośliwego oprogramowania, który ostatnio stał się szczególnie popularny. Stanowi rodzaj konia trojańskiego. Schemat działania cyberprzestępców będzie podobny we wszystkich przypadkach – oprogramowanie blokuje użytkownikowi dostęp do jego danych, po czym następuje żądanie okupu. Po wpłaceniu żądanej sumy, użytkownik ma dostać kod dostępu, który pozwoli odzyskać pliki. Najczęściej jednak jest tak, że nawet po wykonaniu zapłaty, żaden kod się nie pojawia, a dane wciąż pozostają zaszyfrowane. Czasami taki atak polega na podszyciu się przez oprogramowanie pod znaną firmę czy instytucje, przy czym użytkownik otrzymuje komunikat twierdzący, że na jego urządzeniu znaleziono zainfekowane pliki, a wpłacanie żądanej kwoty ma rzekomo usunąć szkodliwe treści. Taki rodzaj ataku to scareware.

Ransomware atakuje przeważnie firmy, jednak może się to oczywiście przytrafić osobie prywatnej. Najczęściej wynika to z naszej niewiedzy czy nieuwagi – np. poprzez otwarcie maila pochodzącego z niewiadomego źródła. Znane są nawet przypadki ataków na graczy, gdzie przedmiotem szantażu były dobytki cyfrowe.

Ransomware – jak uniknąć ataku?

• Nigdy nie otwieraj linków, załączników czy maili z nieznajomych źródeł – to jeden z najważniejszych i kluczowych kroków prewencyjnych.
• Zainwestuj w dobry program antywirusowy. Dbaj o pobieranie najnowszych aktualizacji.
• Aby uniknąć utraty danych, zawsze przechowuj kopie zapasowe danych. Urządzenia przechowujące kopie zapasowe nie powinny być stale podłączone do sieci.
• Jeżeli już dojdzie do ataku ransomware, eksperci radzą, aby nie ulegać szantażowi i nie wpłacać żądanej kwoty okupu. Zapłata nie ma większego sensu, bowiem wcale nie mamy gwarancji, że nasze dane zostały tylko zaszyfrowane – być może zostały one już trwale usunięte. Ponadto uleganie przestępcom tylko zachęci ich do kontynuowania swoich działań.
• Po ataku odłącz urządzenie z sieci, wyłącz je. Następnie udaj się do doświadczonego specjalisty data recovery, który posiada wiedzę w zakresie odzyskiwania danych po ataku ransomware.

Wirusy – jak możemy przed nimi zabezpieczyć nasze urządzenia?

O ile ransomware skierowane jest głównie przeciwko firmom i instytucjom, inne popularne wirusy mogą dotknąć każdego użytkownika. Tutaj prawdopodobieństwo jest naprawdę duże, dlatego zabezpieczanie naszych urządzeń to dziś konieczność. Pierwszym i najważniejszym krokiem będzie – co oczywiste – zainstalowanie programu antywirusowego. Tak samo, jak w przypadku ransomware, ochrona przed standardowymi wirusami będzie w dużej mierze polegała na unikaniu pobierania plików, których pochodzenie jest niepewne. Złośliwe oprogramowanie może zaatakować nasze urządzenie poprzez pobranie zainfekowanego pliku, otwarcie załącznika czy też wejście na przesłany link. Duże zagrożenia stanowią dla użytkowników strony związane z hazardem czy pornografią. Hakerzy wykorzystują takie strony do późniejszego szantażowania i wymuszania. Pamiętajmy również o ochronie naszych danych, nieudostępnianiu ich na nieznanych nam stronach internetowych.

Program antywirusowy – jaki wybrać?

Mamy bardzo dużo możliwości i opcji, jeżeli chodzi o wybór programu antywirusowego. Możemy pobrać z Internetu darmowy program lub zakupić płatną wersję. Oczywiście skuteczniejsze będzie rozwiązanie płatne, zapewni nam ono większą ochronę i wiele dodatkowych funkcji, które mogą okazać się bardzo pomocne. Są one w stanie zabezpieczyć nasze urządzenie również przed bardziej zaawansowanymi atakami wirusów. Co ciekawe, płatny program antywirusowy oznacza również bezpieczne zakupy w sieci. Na płatny program najczęściej decydują się firmy, w których bezpieczeństwo powinno być priorytetem. Jednak komercyjni użytkownicy również korzystają z tych programów, są one dostępne dla wszystkich – jak się okazuje, ceny wcale nie są wygórowane, a za całkiem dobre oprogramowanie zapłacimy ok. 100-200 zł za cały rok ochrony. Jeżeli nie wiesz, czy dany program będzie Ci odpowiadał i czy zapewni wymaganą ochronę, zawsze możesz zdecydować się na darmowy okres próbny, dzięki czemu przetestujesz proponowane funkcje. Pamiętaj jednak o tym, że nawet bezpłatny program będzie skuteczny, dlatego jeżeli nie chcesz płacić, zainstaluj darmową wersję.

Jeżeli zależy Ci na pełnej ochronie, postaw na program oferujący szereg przydanych funkcji – może to być np. blokowanie reklam czy też skanowanie w czasie rzeczywistym. Przed wyborem oprogramowania upewnij się, że będzie on dobrany do Twojego systemu operacyjnego, bowiem zdarza się, że dany program jest kompatybilny wyłącznie z jednym systemem. Na rynku dostępne są programy zarówno dla MacOS jak i dla Windows, Android czy Linux. Duża część programów przeznaczona jest do współpracy z różnymi systemami.

Programy antywirusowe godne polecenia

• Norton Security
• Avast Antivirus
• McAfee Total Protection (antywirus, który zdobył wiele nagród)
• ESET NOD32 Antivirus
• Kaspersky Internet Security
• AVG AntiVirus Free
• BullGuard Premium Protection
• Bitdefender Total Security

Chroń wszystkie urządzenia

Korzystanie z programów antywirusowych jest konieczne dla wszystkich, którzy chcą chronić swoje dane i czuć się bezpiecznie podczas korzystania z sieci. Biorąc pod uwagę, że taki program może być darmowy, oczywiste jest, że każdy użytkownik powinien mieć zainstalowany antywirus na swoim urządzeniu. Jak się jednak okazuje, duża część z nas tego nie robi, co w efekcie może prowadzić do przykrych skutków i utraty danych. Co ważne, powinniśmy zabezpieczać nie tylko nasze laptopy i komputery – smartfony i tablety również narażone są na ataki cyberprzestępców. Takie programy jak np. McAfee Total Protection zapewnią ochronę wszystkim Twoim urządzeniom. Pamiętajmy, że większość transakcji bankowych wykonujemy właśnie za pomocą aplikacji na smartfonie, zatem ochrona jest tutaj bardzo ważna. Nie bagatelizuj problemu, korzystaj ze specjalnych programów, a także przestrzegaj najważniejszych zasad bezpiecznego korzystania z Internetu. Unikniesz dzięki temu poważnych kłopotów, a Twoje dane nie dostaną się w ręce cyberprzestępców.